Koningsdag 26 april 2025 Doetinchem
Geschiedenis van Koningsdag
In 1885 is Koningsdag begonnen als Prinsessedag. Op 31 augustus van dat jaar werd ter gelegenheid van de 5e verjaardag van Prinses Wilhelmina voor het eerst Prinsessedag gevierd. Dit initiatief – en de voorloper van Koninginnedag – werd bedacht door de liberalen. Zij wilden met dit feest de nationale eenheid benadrukken. In 1891 werd voor het eerst Koninginnedag in het leven geroepen; de 11-jarige Wilhelmina was toen formeel koningin, waarbij haar moeder, Koningin Emma, als regentes optrad. Koninginnedag was in deze tijd ook de laatste dag van de schoolvakantie, hierdoor kreeg het een feestelijk karakter. In 1902 groeide deze dag uit tot het volksfeest zoals we dit nog steeds vieren. In 2014 is de naam veranderd in Koningsdag, omdat we sinds dit jaar de verjaardag vieren van Koning Willem-Alexander.
Koningsdag nieuwe stijl
In 2014 werd Koningsdag in Amstelveen gevierd . Het was het laatste bezoek ‘oude stijl’, een uitgesteld bezoek in verband met de troonswisseling in 2013. Prinses Beatrix, prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven woonden voor het laatst de feestdag bij. In 2015 werd gestart met de Koningsdag nieuwe stijl, waarbij naast het gezin van de koning, prins Constantijn en prinses Laurentien ook de zonen van prinses Margriet en hun echtgenotes erbij zijn. In tegenstelling tot de ‘oude stijl’ bezoekt Willem-Alexander op Koningsdag maar één plaats die een centrumfunctie binnen de regio vervult. De gemeente wordt de mogelijkheid gegeven zich op een centrale plek te presenteren voor Nederland. Dat kan bijvoorbeeld door een feestelijke ‘grande parade’, met een thema of rode draad. Bij de invulling daarvan is alles mogelijk: muziek, sport, beeldende kunst, techniek, bedrijvigheid, historisch erfgoed en o.a. sociale initiatieven. Het bezoek wordt afgesloten met het zingen van het Wilhelmus.
Geschiedenis van (Oranje) Tompouce
De eerste tompouce werd gemaakt door een banketbakker uit Amsterdam. In 1858 werd hij geïnspireerd door een optreden van een bijzonder kleine man, Charles Sherwood Stratton. Hij trad op onder de naam General Tom Thumb. Hij toerde door Europa en deed ook Nederland aan. Een paar jaar na dit optreden was er een artiest uit Friesland, die zichzelf Admiraal Tom Pouce noemde. Waarschijnlijk was hij geïnspireerd door Stratton, want ‘pouce’ is het Franse woord voor ‘duim’. Het lijkt erop dat de Amsterdamse banketbakker alleen de naam ‘tompouce’ aan het inmiddels iconische gebakje heeft gegeven. Want het idee van de tompouce, twee laagjes bladerdeeg met room ertussen, komt oorspronkelijk uit Frankrijk. En waarschijnlijk bestaan deze gebakjes al sinds 1651. In het Frans worden ze ‘millefeuille’ genoemd, wat ‘duizend laagjes’ betekent. De tompouce als gebakje komt voor het eerst voor in kookboeken in 1875. Bij Hema worden deze verkocht sinds 1932. Inmiddels is de tompouce over de hele wereld te vinden. In Italië wordt hij de ‘mille foglie’ genoemd. In België ‘boekske’ of ‘glacéke’. In de Verenigde Staten noemen ze het de ‘Napoleon’, omdat de millefeuille ook wel ‘napoleonbaksel’ wordt genoemd.
Kortom,
Koningsdag en de (oranje) Tompouce is een feestelijk koppel dat in de loop der jaren echt bij elkaar is gaan horen.
Daarom trakteren wij onze klanten op deze heerlijke lekkernij en vieren wij Koningsdag in Doetinchem.
tekst: Wilfred Bussink
Bron: Hema en Wikipedia.
Om historische dossiers veilig en goed op te slaan: goede archiefopslag!
Nieuwsbericht: 253
